Break-out sessies
Na de lunch verspreiden we ons door het theater. Je kunt uit drie sessies kiezen. Waar ga jij voor? Luister naar verhalen van collega’s en hun bijzondere projecten leer de genomineerden van de prijzen kennen tijdens de panelgesprekken. Of ga in gesprek met de Museumvereniging over uiteenlopende onderwerpen.
Heb je je ticket voor het Museumcongres al in handen? Je ontvangt dan binnenkort een mail met inschrijflink voor de break-out sessies.
Musea op het podium
Moderator Jennifer Muntslag gaat drie rondes in gesprek met twee musea die vertellen over hun project. Wat houdt deze musea bezig? Wat hebben de projecten gemeen met elkaar? Wat waren de uitdagingen, kansen en lessen?
1. Nieuwe werkvormen
We hebben Museum op recept en Zoöp van Het Nieuwe Instituut op het podium. Beide projecten zijn gericht op het herdefiniëren van nieuwe werkvormen en het creëren van een positieve impact op zowel de gezondheid van mensen als de natuur. Hoe hebben zij nieuw werk gecreëerd en een nieuw takenpakket omarmt die we in het traditionele museum nog niet kennen?
Museum op recept
Hoe kunnen musea bijdragen aan mentale gezondheid? Het Dordrechts Museum, Museum van de Geest (Haarlem) en Bonnefanten (Maastricht) onderzochten dit via de pilot Museum op recept. Tijdens deze pilot ervaarden deelnemers via drie verschillende begeleide kunstkijkprogramma’s hoe de krachtige werking van kunst hun mentale veerkracht kan vergroten. De onderzoeksresultaten zijn veelbelovend en bevestigen, voortbouwend op bestaande inzichten, dat kunstkijken daadwerkelijk bijdraagt aan het mentale welzijn. De volgende stap is het uitbreiden van de pilot naar een samenwerking met een breed gedragen, landelijk museumprogramma met zoveel mogelijk deelnemende musea. Kwartiermaker Museum op recept Jolien Posthumus zal tijdens dit gesprek spreken over de inhoud en resultaten van de pilot.
Zoöp Nieuwe Instituut
Het Zoöp project komt op voor de natuur. Via dit project wordt geprobeerd om middels kleine en grote ingrepen bij te dragen aan een leefbare wereld waarin mensen een relatie op basis van gelijkwaardigheid onderhouden met dieren, planten, microben en andere levensvormen. Ze hebben een vorm ontwikkeld voor een samenwerking waar al het leven deel van uitmaakt. Klaas Kuitenbrouwer, de directeur van het Zoönomisch Instituut, zal hier meer over vertellen.
2. Sociale impact
In het tweede gesprek gaat het over het betrekken van verschillende groepen, bezoekers en partners. Hoe kun je deze als museum aan je verbinden en er een blijvende relatie mee opbouwen?
In 2025 luidt het jaarthema van Wereldmuseum: gastvrijheid, solidariteit en saamhorigheid. Dit thema benadrukt wat een museum kan betekenen in een wereld waarin verbinding steeds meer onder druk komt te staan. Verbinding tussen museum en bezoeker, en voorál verbinding tussen mens en medemens. Inhoudelijk directeur Wayne Modest schuift aan tafel, om het belang van het Museumcongres 2024 thema, verbinders, te onderschrijven en in gesprek te gaan over de toekomstige rol van het museum; een veilige thuishaven voor iedereen, inclusief activisten
Aan tafel zit ook Hans Gubbels van het Discovery Museum. Het Discovery Museum ontwikkelde een succesvolle propositie voor bedrijven om samen de impact van het museum te kunnen vergroten: Maatschappelijk Aandeelhouderschap. Ondernemers die deelnemen investeren niet alleen in het museum, maar ook in de regio en de maatschappij. De impact hiervan wordt meetbaar gemaakt via de Social Handprint van MAEX. Het initiatief voorziet in de behoefte van het museum aan ongeoormerkt geld, waardoor het in de volle breedte ingezet kan worden voor de verdere ontwikkeling en flexibiliteit van het museum. De aandacht van onder andere het Financieel Dagblad en De Ondernemer benadrukt dat het museum hiermee effectief inspeelt op de behoeften van het bedrijfsleven. De impact op onze bezoekers en deelnemers aan onze bijzondere programma’s is de winst die we zo gezamenlijk behalen.
3. Bruggen bouwen
Niet over elkaar spreken maar met elkaar spreken. Hoe kun je via je programmering een verbindende rol spelen in de samenleving? Bruggen bouwen tussen museum en mens en tussen museum en politiek. Het tegengif bieden voor een polariserende samenleving of bijdragen aan maatschappelijke vraagstukken?
Aan tafel onder andere Stedelijk Museum Schiedam om meer te vertellen over het project Uit Armoede. Deze co-creatie leverde niet alleen een aangrijpende tentoonstelling op, er kwamen ook een indrukwekkend aantal maatschappelijke organisaties, bestuurders en politici op bezoek. Hoe hebben zij dit aangepakt en welke impact heeft de tentoonstelling gehad? Priscilla Brand werkte samen met Stedelijk Museum Schiedam aan deze tentoonstelling als één van elf ervaringsdeskundigen. Ze gaf duo-rondleidingen door de tentoonstelling aan topambtenaren en andere beleidsmakers. Nu de tentoonstelling is afgelopen blijft ze zich inzetten voor representatie van mensen die in armoede leven. Merel van der Vaart was de curator van de tentoonstelling Uit Armoede. Als conservator stadsgeschiedenis bij Stedelijk Museum Schiedam houdt ze zich bezig met de geschiedenis van Schiedam.
Een museum dat uitstekend bruggen weet te slaan tussen verleden en heden is Slot Loevestein. In de tentoonstelling Tegenpolen wordt de vraag gesteld in hoeverre Nederland vandaag de dag eigenlijk gepolariseerd is? Wat kunnen we van de vroegere polarisatie leren in onze tijd? In de tentoonstelling kunnen bezoekers hun eigen rol in polarisatie ontdekken én leren hoe ze polarisatie kunnen doorbreken. Op welke wijze hebben deze twee musea maatschappelijke vraagstukken in hun tentoonstellingsbeleid verwerkt en hoe proberen zij verbondenheid te creëren tussen verschillende groepen in onze samenleving? Wat zijn daarbij de uitdagingen en wat de kansen? Kiki Hehemann, hoofd museale zaken, zal meer vertellen de totstandkoming van deze tentoonstelling.
Panelgesprekken Prijzen
Tijdens het congres worden er drie mooie prijzen uitgereikt om de sector te vieren. In deze sessie heb je de mogelijkheid om kennis te maken met alle genomineerden. De Museumtalentprijs van de RCE zet talenten in het zonnetje, de Museumkids Award beloond innoverende projecten van musea gericht op een jong publiek en de VriendenLoterij Museumprijs gaat dit jaar over het bewaren en tonen van Levende tradities. Onder leiding van moderator, schrijver en podcastmaker Malou Holshuijsen, gaan de genomineerden met elkaar in gesprek. Wat is hun verhaal? Wat maakt hun project of werk zo bijzonder? En wat kunnen we van hen leren? Uiteraard is er ook ruimte voor vragen uit de zaal.
1. Talenten aan het woord
De talenten van dit jaar zijn:
Tom Quist: Wereldmuseum
Emma Verweij: Rijksmuseum van Oudheden
Jolijn Schilder: Mauritshuis
Wat motiveert en inspireert hen in hun werk en projecten? Waarom zijn ze in deze sector gaan werken? En wat zou de sector ervoor kunnen doen om nieuw talent te stimuleren en aan te trekken?
2. Kindvriendelijke musea
De genomineerden projecten voor de geheel vernieuwde Museumkids Award zijn:
Amsterdam Museum: Het ELJA Kindermuseumlab
Groninger Museum: Kinderbiënnale A Better Place
Wereldmuseum Amsterdam: Martial Arts
Hoe wordt een museumbezoek een onvergetelijke ervaring voor de jongste bezoekers. Op welke manieren kun je de verbinding opzoeken met kinderen? Waar moet je als museum op letten? Wat zorgde ervoor dat de projecten van de genomineerden een succes werden? Wat zijn handige tips en tricks voor musea die meer jong publiek over de vloer willen?
3. Levende tradities
De genomineerde musea voor de VriendenLoterij Museumprijs zijn dit jaar:
Maritiem Centrum Abraham Fock
Nederlands Openluchtmuseum
Nederlands Zilvermuseum
Op welke manier komen tradities, rituelen of gebruiken voor in de genomineerde musea? Wat zijn de uitdagingen als we het hebben over het tonen en in stand houden van deze levende tradities? Hoe betrek je jongere doelgroepen en maak je immaterieel erfgoed ‘van deze tijd’? Op welke manier draagt dit bij aan meer verbinding in de samenleving?
In gesprek met de Museumvereniging
In dit onderdeel is er ruimte voor verdiepende gesprekken en kan er genetwerkt worden. De collega’s van de Museumvereniging zitten klaar om jullie te woord te staan. Heb je prangende vragen over lobby, duurzaamheid, diversiteit en inclusie en de netwerkgroepen van de vereniging? Wil je meer weten over de Museumkaartapp en de andere toekomstplannen voor de Museumkaart? Of heb je altijd al een praatje willen maken met de directeur Vera Carasso? Schrijf je dan in voor deze sessie!